Teàrlach Rennie Mac an Tòisich

Bha Teàrlach Rennie Mac an Tòisich na ailtire agus na dhealbhaiche le stoidhle a tha ainmeil air feadh an t-saoghail.

Cò e?

Rugadh Mac an Tòisich ann an Glaschu ann an 1868. Bha aona phàiste deug san teaghlach.

Bha Mac an Tòisich ag obair mar ailtire a' dealbhadh thogalaichean eadar 1895 agus 1906.

Bhiodh e glè thric ag obair còmhla ri bhean Mairead NicDhòmhnaill. Eadar an dithis aca, dhealbh iad a h-uile seòrsa rud eadar àirneis, agus solais agus pàipear-balla do chuid a thogalaichean. Bha iad cuideachd ag obair air dealbhadh taobh a-staigh ��ò��𲹲�-��ì Ceit Chranston.

Bha luchd-ealain agus dealbhaichean Art Nouveau agus Secessionist ann a' Vienna agus ann am Meadhan na Roinn Eòrpa measail air dealbhadh Mhic an Tòisich. Cha robh e cho còrdte ann an Alba agus bha e doirbh dha obair fhaighinn.

Mu dheireadh leig e seachad dealbhadh agus ailtireachd. Chuir e seachad an còrr dhe bheatha eadar Sasainn agus ceann a deas na Frainge.

Chaochail e ann an 1928 nuair a bha e 60. Tha e a-nis aithnichte mar dhealbhaiche agus mar ailtire gun shamhail.

Cha robh Mac an Tòisich ag obair mar ailtire ach airson 10 bliadhna ach tha na dealbhaidhean aige ainmeil.

Skip image gallery

Image caption,
Togalach a' Ghlasgow Herald
1895 – Dhealbh Mac an Tòisich an tùr seo mar phàirt de thogalach a' Ghlasgow Herald air Sràid Mitchell ann an Glaschu. Bha tanca mhòr uisge na bhroinn airson an togalach a dhìon bho theine. Tha an togalach a-nis na ionad-tadhail mu dhealbhadh. 'S e The Lighthouse an t-ainm a th' air agus tha taisbeanadh ann fad na h-ùine air Mac an Tòisich.
Image caption,
Eaglais Queens Cross le Mac an Tòisich
1896 – B' e Eaglais Queens Cross ann am Maryhill an aon eaglais a dhealbh Mac an Tòisich. Tha glainne dhathte na h-uinneig furasta a h-aithneachadh mar stoidhle Mhic an Tòisich leis na dìtheanan crom agus an cumadh cridhe.
Image caption,
Sgoil Ealain Ghlaschu
1896 – Bhuannaich Mac an Tòisich co-fharpais airson togalach ùr a dhealbh do Sgoil Ealain Ghlaschu. Bha an dealbhadh na bu dhaoire na bha dùil. Thug e mar sin ùine mhòr mus deach pàigheadh air a shon agus a thogail. Thòisich an obair ann an 1897 ach cha do chrìochnaich i gu 1909. Bha Mac an Tòisich agus a bhean Mairead NicDhòmhnaill ag obair air an dealbhadh a-staigh. Gu mì-fhortanach chaidh an togalach a mhilleadh le teine ann an 2014 agus 2018.
Image caption,
Togalach an Daily Record
1901 – Tha togalach an Daily Record eadar dà lànaig chumhang, dhorcha ann am meadhan Ghlaschu. Chleachd Mac an Tòisich dathan làidir agus breigichean gleansach, geal airson gum biodh an lànag agus an togalach nas soilleire agus nas soillsiche.
Image caption,
1902 – Chaidh Taigh na Beinne ann am Bail' Eilidh a thogail mar dhachaigh dhan fhoillsichear Albannach, Walter Blackie. Dhealbh Mac an Tòisich agus Mairead NicDhòmhnaill am pàipear-balla, àirneis, solais agus goireasan eile dhan h-uile rùm. Tha pàtrain ann stèidhichte air ròsan, cluarain agus lusan eile.
Image caption,
1903 – B' e ��ò��𲹲�-��ì Willow aon de ghrunn chafaidhean a dhealbh Mac an Tòisich agus Mairead NicDhòmhnaill dhan tè-ghnothaich, Ceit Chranston, à Glaschu. Tha e gu math eadar-dhealaichte bho na togalaichean mun cuairt le ballachan rèidh, lùbach agus uinneagan annasach.
Image caption,
1903 – B' e Sgoil Sràid Scotland an obair dealbhaidh mhòr mu dheireadh a rinn Mac an Tòisich ann an Glaschu. Chaidh an togalach a dhealbh gu bhith uabhasach soilleir na bhroinn le tòrr uinneagan glainne. Tha an togalach a-nis na thaigh-tasgaidh mu sgoiltean san àm a dh'fhalbh.
Image caption,
1990 – Dhealbh Mac an Tòisich House for an Art Lover airson co-fharpais ailtireachd Ghearmailteach ann an 1901. Bha 1990 ann mus deach na dealbhan tùsail a leantainn agus a thogail ann am Pàirc Bellahouston ann an Glaschu.

Stoidhle Ghlaschu

Nuair a bha Mac an Tòisich na oileanach ann an Sgoil Ealain Ghlaschu, bha Seumas Herbert McNair agus dithis pheathraichean, Mairead agus Frances NicDhòmhnaill nan caraidean aige. Thòisich iad ag obair air dealbhaidhean còmhla agus thàinig sin gu Stoidhle Ghlaschu. An dèidh sin, phòs Seumas agus Frances agus cuideachd Teàrlach agus Mairead.

Tha cumaidhean sìmplidh mar loidhnichean bheartagail, ceàrnagan, cearcaill agus cridheachan nam pàirt dhen stoidhle. Tha cumaidhean stoidhlichte à nàdar ann mar dìtheanan, sìol agus duilleagan. Thug dealbhadh Art Noveau às an Roinn Eòrpa, dealbhaidhean traidiseanta Ceilteach agus ealain Iapanach buaidh air Stoidhle Ghlaschu.

Bha na dealbhaidhean a b' ainmeile ann an Stoidhle Ghlaschu air taobh a-staigh cuid dhe na togalaichean air an robh Teàrlach agus Mairead ag obair còmhla agus a dhealbh e airson ��ò��𲹲�-��ì Miss Cranston.

Bha Teàrlach Rennie Mac an Tòisich agus Mairead NicDhòmhnaill ag obair le fiodh, meatailt agus glainne airson a h-uile nì ann an rùm a dhealbh.

Skip image gallery

Image caption,
Tha "Ròs Mhic an Tòisich" ainmeil air feadh an t-saoghail airson dealbhadh sìmplidh eireachdail. Tha seo bho Thaigh na Beinne ann am Bail' Eilidh ach bhiodh e tric a' cleachdadh ròsan anns na dealbhaidhean aige.
Image caption,
Dhealbh e àirneis a bha a' coimhead spaideil ach a bha fhathast feumail. Chaidh an sèithear seo a dhèanamh do Sheòmraichean-tì Cheit Chranston air Sràid Earra-Ghàidheal. Tha an cùl àrd air a dhealbh airson gum bi thu a' faireachdainn prìobhaideach.
Image caption,
Tha an dealbhadh aig Mac an Tòisich airson piàna ann an House for an Art Lover aocoltach ri piàna sam bith a chì thu. Am faic thu gin dhe na feartan dealbhaidh àbhaisteach aig Mac an Tòisich mar loidhnichean àrda, bheartagail, ròsan agus cridheachan?
Image caption,
Tha am panail fiodha seo bho Eaglais Queens Cross a' sealltainn cho mionaideach 's a bha dealbhaidhean Mhic an Tòisich. Tha duilleagan snaighte sa mheadhan. Aig a' mhullach tha ceann eòin a' coimhead a-nuas. Tha na sgiathan aige a' sìneadh sìos air gach taobh.
Image caption,
Bhiodh Mac an Tòisich fiù 's a' dealbhadh uinneagan an àite dìreach glainne phlèan a bhith annta. Tha an uinneag seo bho House for an Art Lover. Tha na dathan a' coimhead uabhasach soilleir nuair a bhios a' ghrian a' deàrrsadh tromhpa.
Image caption,
Chaidh a h-uile càil anns an rùm a dhealbh airson obrachadh còmhla gus gum biodh an rùm spaideil ach sìtheil. Sin an t-adhbhar a bha Mac an Tòisich agus Mairead NicDhòmhnaill a' cleachdadh an aon bheagan dhathan, cumaidhean agus pàtrain ann an àirneis agus sgeadachadh. Seo Rùm a' Chiùil ann an House for an Art Lover.

��tv