Prìomh fhiosrachadh
Chì sinn òٳ a h-uile latha agus tha iomadh seòrsa ann.
San artaigil seo gheibh thu a-mach:
- Dè th' ann an sgòth
- Mu dhiofar sheòrsachan òٳ
- Mu dheidhinn -ùٳ
Tha an goireas seo freagarrach airson topaigean Aimsir airson Clas 2, Clas 3, Clas 4, Clas 5, Clas 6 agus Clas 7 (A' Chiad agus An Dàrna Ìre de Churraicealam airson Sàr-mhathais).
Coimhead a' bhidio agus faigh a-mach mu òٳ.
Seall suas dhan adhar agus 's iongantach mura faic thu òٳ. Fiù 's air latha math, blàth, 's dòcha gum faic thu òٳ a' gluasad.
Ach dè th' ann an òٳ?
'S dòcha nach eil coltas orra, ach tha òٳ air an dèanamh de dh'uisge.
Tha iad air an cruthachadh nuair a tha uisge san èadhar a' fuarachadh agus ag atharrachadh bho bhith na ghas, ris an canar deatach uisge, gu bhith na bhoinnean de dh'uisge lionnach no na chriostalan beaga deighe. Canar -ùٳ ris a seo.
Tha na boinneagan uisge seo mòr gu leòr 's gun glac iad an solas agus gum faic sinn iad ach cho beag 's cho aotrom 's nach eil iad a' tuiteam gu talamh. Bidh iad a' tighinn còmhla agus a' dol nan òٳ.
Tha trì phrìomh sheòrsachan òٳ ann:
Cirrus. Tha iad seo coltach ri itean tana. Bidh iad shuas gu h-àrd san adhar - mu 6,000m - agus tha iad air an dèanamh de mhìrean beaga bìodach de dheigh.
Cumulus. Tha na òٳ seo coltach ri cotan no ri candy floss. 'S àbhaist dhaibh a bhith eadar 300m-2,000m shuas san adhar. Bidh iad uaireannan nan cruthan.
Bidh òٳ cumulus tric nan comharra air sìde thioram. Sìde mhath airson ruith no a dhol a-mach air baidhsagal. Ach thoir an aire. Uaireannan fàsaidh iad uabhasach mòr. Nuair a thachras sin, bidh frasan uisge ann – no fiù 's stoirm.
Stratus. Tha na òٳ seo tric còmhnard agus cha bhi iad a' gluasad. Air làithean gruamach bidh iad a' sìneadh thairis an adhair mar phlangaid, agus 's dòcha gum bi smugraich uisge nan cois. Bidh iad ìosal san adhar, uaireannan cho ìosal 's gum bi iad faisg air an talamh mar cheò. Ma bha thu riamh a-muigh ann an ceò 's gun do dh'fhairich thu an taise, bidh fios agad cò ris a tha e coltach am broinn sgòth.
Bidh sinn a' cur an fhacail 'nimbus' ri ainmean òٳ airson innse gu bheil uisge no sneachd a' tuiteam bhuapa. Mar eisimpleir, 's e sgòth-thàirneanaich mhòr, dhorcha le uisge a' sileadh aiste a th' ann an cumulonimbus. Agus 's e plangaid dhorch de sgòth le uisge innte a th' ann an nimbostratus.
An-ath-turas a bhios tu muigh, feuch an obraich thu a-mach dè an seòrsa òٳ a chì thu, agus am bi feum air sgàilean.
Dè th' ann an sgòth?
Nuair a tha thu pìos bhuapa, 's dòcha gu bheil coltas clòimh-chotain air òٳ ach 's e uisge a th' annta.
Bidh òٳ air an cruthachadh nuair a dh'fhuaraicheas an èadhar. Bidh seo ag atharrachadh gas nach fhaic sinn san èadhar ris an canar Uisge nuair a tha e na ghas neo-fhaicsinneach. gu bhith na bhoinneagan uisge, no fiù 's chriostalan deighe beaga, bìodach. Canar -ùٳ ris an atharrachadh seo.
Tha na boinneagan uisge mòr gu leòr airson an solas a ghlacadh agus mar sin chì sinn iad, ach tha iad cho beag 's cho aotrom 's gum bi iad dìreach crochte san adhar gun tuiteam idir.
Bidh na boinneagan uisge gu lèir a' tighinn còmhla agus a' dèanamh òٳ.
Diofar sheòrsachan òٳ
Image caption, Tha òٳ ann de gach meud is cruth – bheir sinn sùil air cuid dhen fheadhainn as cumanta.
An robh fios agad gu bheil iomadh seòrsa sgòth ann?
1 of 6
cirrus - Sgòthan tana, stireach coltach ri itean, a bhios mu 6,000m shuas san adhar.
cumulus - Sgòthan coltach ri clòimh-chotain no clòimh-mhilis. 'S àbhaist dhaibh a bhith eadar 300 is 2,000 meatair shuas san adhar.
stratus - Sgòthan a tha glè thric còmhnard agus nach bi a' gluasad. Air latha dorcha, gruamach bidh iad a' sgaoileadh tarsainn an adhair coltach ri plaide.
nimbus - Bidh sinn a' cur an fhacail 'nimbus' ri ainmean òٳ airson cunntas a thoirt orra nuair a tha uisge no sneachd a' sileadh asta. Mar eisimpleir, 's e sgòth thàirneanaich dhorcha le uisge a' sileadh aiste a th' ann an cumulonimbus.
Ceistean
More on Aimsir
Find out more by working through a topic
- count7 of 21
- count8 of 21
- count9 of 21
- count10 of 21
