 |
|
Hen
stori mewn gwisg newydd
Merch ifanc yn gwirioni ar gariad cyntaf
Dydd Iau, Mehefin 14, 2001
|
 •
Gwirioni gan Shoned Wyn Jones.
Gomer.
Adolygiad gan Janet Roberts
"Wrth gicio a brathu mae cariad yn magu . . ."
Dyna ddywed yr hen air ond nid dyna sy’n wir yn y nofel emosiynol
hon a ddewiswyd yn Nofel y Mis ar gyfer Mehefin.
Poen a chreulondeb
Hanes carwriaeth sydd yma ond carwriaeth sy’n llawn poen a chreulondeb
a’r hanes wedi’i adrodd gan awdures brofiadol, Shoned Wyn Jones.
Dyma drydedd nofel yr awdures o Dregarth. Fe gafodd ei dwy nofel flaenorol,
Fory Ddaw ac Adlais, groeso brwd gan ddisgyblion ysgolion
uwchradd ac yn bendant fe gaiff y nofel hon yr un croeso.
Ond, fel sy’n addas ar gyfer Nofel y Mis, ni ddylid cyfyngu ei hapêl
i’r ifanc yn unig. Dydy’r digwydd na’r thema chwaith ddim yn gyfyngedig
i’r darllenydd ifanc.
Hen stori drist o gyfarwydd sydd yma am ferch ifanc, ddiniwed braidd
yn ‘gwirioni’ ar y cariad cyntaf.
Dall i broblemau
Er ei gallu, mae Gwenan yn ddall i broblemau amlwg Dyfan. Ar ddechrau’r
nofel, mae hi ar fin gadael yr ysgol ar ôl cwblhau ei harholiadau
lefel A.
Mae dyfodol disglair o’i blaen a chefnogaeth lwyr dau riant sydd am
sicrhau’r gorau iddi hi. Cwympa dros ei phen a’i chlustiau mewn cariad
â Dyfan.
Ymddengys yntau yn hen hogyn iawn ar y cychwyn cyntaf.
Mecanig lleol yn ei ugeiniau cynnar ydy o ac fe ddywed yntau "dw i
ddim wedi bod efo neb fatha chdi o’r blaen".
Fel yr awgryma’r teitl, mae Gwenan yn "gwirioni".
Buan iawn y daw arwyddion perygl i’r amlwg, ond ymddengys Gwenan druan
yn ddall i’r cyfan.
Fel sy’n digwydd yn aml, gwna esgusion lu dros ei ymddygiad yn bersonol
ac yn breifat gan ei beio ei hun yn aml. Er gwaethaf rhybuddion teulu
a ffrindiau, myn Gwenan aros efo Dyfan ac mae’r diwedd trist yn anochel.
Un yn unig sy’n gweld diwedd anorfod y daith, a hwnnw ydy Ned druan.
Er ei fod yn ddiniwed, fe geisia ef amddiffyn Gwennan, ond yn ofer.
Trais o fewn perthynas
Ymdrinia’r nofel hon â hen broblem oesol ac un sydd ar gynnydd heddiw
yn ôl y sôn – sef trais o fewn perthynas.
Nid merch dwp mo Gwenan a does dim rhaid iddi aros efo Dyfan ond dyna’n
union a wna gan dalu pris uchel.
Gellid dadlau efallai mai awgrym o foeswers sydd yma i ddarllenwyr
ifanc, rhybudd rhag syrthio i’r un fagl.
Llwydda Shoned Jones i ddarlunio dirywiad perthynas a’r amheuon a’r
twyll sy’n dod yn sgil y dirywiad yn fyw iawn gan osgoi’r melodrama
all ddod i’r golwg mor rhwydd mewn stori fel hon.
Yn sicr, ni ellid dweud fod y nofel hon yn llusgo gan fod tempo y
digwydd yn gyflym. Bron na ellid dweud fod y cyfan yn rhy gyflym ar
adegau gan nad yw’r awdur yn oedi ar unrhyw gyfnod.
Defnyddia arddull fywiog a deialog fyrlymus i adrodd yr hanes gan
fodloni ar awgrym gynnil yn unig ar adegau. Mae’r iaith yn lân a chyhyrog
a’r defnydd o dafodiaith Arfon yn y ddeialog yn realistig iawn.
Hen stori mewn gwisg newydd
Hen stori felly mewn gwisg newydd a hynny ar bwnc addas i bobl ifanc
heddiw.
Darlunnir hunllef Gwenan yn fyw iawn ond wrth gwrs nid hunllef Gwenan
yn unig mohono ond y teulu cyfan.
Fe geir yma wefr y caru cyntaf ond gwewyr y dadrithio hefyd.
Dyma drydedd nofel Shoned Wyn Jones ac mae nofel sydd yn ddarllen
byrlymus rhwydd fel hon yn haeddu derbyniad gwresog.
Ond fel y dywedodd yr awdur yn Yr Herald wsnos diwethaf "Dwi’n
tueddu i sgwennu pan mae’r amser gennyf" – gobeithio’n wir y bydd
digon o amser ganddi i fynd ati eto i sgwennu nofel arall a hynny
i’r arddegau yn bennaf.
Chân nhw fyth ormod.
|
|
|
Gair
am air
Siart
Cymru
Llyfrau
ar y We
Nôl
i'r archif
